Tüketilen alkolün, kanda hangi değere, ne kadar sürede yükseleceği, ne hızda düşeceği, bu sırada insanın neleri yapıp yapamayacağı, içkinin niteliğine, alışkanlığa, kiloya, açlığa, içkiyle birlikte neyin, ne kadar yenilip içildiğine (yemek, su, ilaç, uyuşturucu gibi); içme hızına, birden fazla şişe, bardak ya da kadeh içildiyse bunların art arda mı, yoksa aralıklarla mı içildiğine ve farklı içkiler olup olmadıklarına, ayrıca fiziksel aktiviteyle, genel sağlık durumuna, cinsiyete ve daha birçok biyokimyasal ve genetik faktöre göre değişir. Kandaki alkol yükselirken, kişiden kişiye önemli farklılıklar gözlense de, genellikle 4 promil’in, yani yüzde 400 miligram’ın üzerine çıktığında, solunum durur.

ERKEKLER KADINLARDAN FAZLA İÇEBİLİR Mİ?

Çok kaba bir hesapla, 50 kiloluk bir kadın, iki saatte iki şişe bira içerse, kanındaki alkol, en fazla 0.59 promil’e kadar yükselir. Ama 80 kiloysa, bu sayı ancak 0.29 olur. (Demek ki neymiş, şişmanlar, zayıflardan daha fazla içebilir!). 50 kilo bir erkek, iki saatte, iki bira içerse, kanındaki alkol 0.46’ya, 80 kiloluk erkeğinki ise ancak 0.21’e ulaşır (Demek ki neymiş, erkekler, kadınlardan fazla içebilir).

Diyelim ki, “Bir saatte iki şişe bira içilirse ne olur? diye sordunuz. 80 kiloluk bir erkekseniz mesele yok. Kandaki alkolünüz, hálá yasal sınır olan 0.5 promil’in altında kalır. Sakın “Ben şişman bir kadınım, ben de saatte iki bira içeceğim” diye tutturmayın. Sizinkisi, 0.71’e kadar yükselir. Kadın ve erkek bedeninin alkol karşısındaki bu davranışı, sadece kadın bedenindeki suyun daha az, yağın daha fazla olması ve mide-bağırsak sistemindeki özelliklerle açıklanamayacak kadar karmaşık ve hálá tam aydınlatılamamış ve “Erkekler Mars’tan, Kadınlar Venüs’ten” dedirtecek kadar farklıdır. 

Bu kadar uzun “faraziye ve nazariye”den sonra, noktayı koyalım. “İki şişe birayla kanda 0.51 promil alkol çıkar” şeklinde bir genellemeye gidilemez. Ama en iyisi, siz siz olun, bir şişe bile bira içip araç kullanmayın.

Direksiyon başına oturan herkes, uykusuzluk ve yorgunluğun, güvenli sürüş yeteneğini azalttığını gayet iyi bilir. Hatta uzun süreli açlığın, çok ağır bir yemeğin ve tabii alkolün etkilerini de iyi bilir. Ancak ölümlü kazaların birçoğuna, sürücünün bildiği ya da bilmediği kas, eklem, beyin, böbrek, kalp, göz, kulak gibi organlarını tutan hastalıkların yol açtığı pek bilinmez. Bu hastalıkların büyük bir bölümü yaş ilerledikçe ortaya çıkar. 

Prof. Dr. Sevil Atasoy