Nesil ve jenerasyon tanımlarıyla da ifade edilen kuşak; yaklaşık olarak aynı yıllarda doğmuş ortak sosyal ekonomik ve siyasal olaylardan etkilenmiş bununla birlikte benzer sorumluluklara, davranışlara, sıkıntılara, değerlere, beklentilere ve alışkanlıklara sahip gruplar olarak tanımlanır.

Günümüz toplumunu oluşturan bireyler 5 kuşaktan meydana gelmektedir. Bunlar:

1. Sessiz Kuşak ( 1925-1945 yılları arasında doğanlar)
2. Bebek Patlaması Kuşağı (1946-1964 yılları arasında doğanlar)
3. X Kuşağı (1965-1979 yılları arasında doğanlar)
4. Y Kuşağı (1980-1999 yılları arasında doğanlar)
5. Z Kuşağı (2000 yılından sonra doğanlar)

Bu kuşakları kısaca tanıyalım:

Sessiz Kuşak;

Savaş şartlarının hakim olduğu ve ekonomik buhranın yaşandığı yıllarında doğup büyüyen bu kuşağın insanları sonraki kuşaklara kıyasla büyük sıkıntılar yaşamışlardır. Doğup büyüdükleri dönemin koşulları bu kuşağın otoriteye saygılı olmasına, elindekinin kıymetini bilmesine, tasarruf etmesine, birikim yapmak istemesine ve hayatlarında tatminlerini ertelemesine sebep olmuştur. Erken evliliklerin olduğu ve büyük aile yapısını en çok benimseyen bu kuşak sayısal olarak en az olan kuşaktır.

 Hayatlarında, yaşam için çalışmak ilkesini benimsemişlerdir. Kuşağın diğer özellikleri kanaatkar, uyumlu, fedakar ve çalışkan olmasıdır.

Bebek Patlaması Kuşağı

Savaş yıllarının bitmesi ve refah düzeyinin kısmen artmasıyla doğumların teşvik edildiği ve arttığı bir dönemde doğup büyüyen bireyleri kapsar ve doğum oranı olarak bütün kuşaklara göre en fazla olan kuşaktır.

Hem ekonomik olarak hem de sosyal hayat koşulları bakımından daha rahat olan bu kuşağın insanları kendilerine kalan dünyanın bir yeniliğe ihtiyacı olduğuna inanır. Özgürlüğe düşkün, çalışkan, çevreye duyarlı ve rekabetçi olan bu kuşak 68 gençlik hareketinin baş aktörleridir.

Hayatlarında, çalışmak için yaşamak ilkesini benimseyen bu kuşak aynı zamanda tatminkar, mali anlamda tutucu, otoriteye saygılı, sisteme güvenen, takım çalışmasına önem veren, teknolojiye uzak ama ihtiyaçları için kullanmak isteyen bir kuşaktır.

X Kuşağı

X kuşağının doğup büyüdüğü dönemde teknolojik cihazlar ve iletişim araçları kullanılmaya başlanmıştır. Büyük değişim ve rekabet ortamında büyüdüklerinden zamana ayak uydurmak konusunda sıkıntılar ve hayatlarında belirsizlikler yaşamışlardır. Bunun sonucunda kuşağın bazı bireyleri gelecek kaygısı yaşayan, kuşkulu insanlar olmuştur.

Yaşamak için çalışmak felsefesini  benimseyen bu kuşak; teknolojiyi kullanmak isteyen, bireyci, hırslı, yaratıcı, iyimser, topluma duyarlıdır fakat otoriteye sadakat duyguları değişkendir. İş motivasyonu yüksek ve aynı işte uzun yıllar çalışmayı benimseyen bu kuşağın insanları terfi etmeyi ve ödüllendirilmeyi beklerler. Kendilerini müzik, moda...vb ile ifade etmeye başlamasına rağmen çok kültürlülüğe mesafelidir.

Y Kuşağı

Dijital dünyanın etkisiyle büyüyen, kişisel bilgisayar, cep telefonu, internet ve teknolojiyi hayatlarının çoğu alanında kullanan bu kuşağa dijital kuşak ta denmektedir. İleri düzeyde düşünebilen yüksek adaptasyona sahip, kendine güvenen, bilgiye hızlı ulaşan bu kuşağın diğer özellikleri; otoriteye sadakati az, otoriteyi zor kabullenen, bağımsızlığına düşkün, sık iş değiştirebilen,  bireyci fakat iyimser olmasıdır.

Hayatlarında paradan çok iş-yaşam dengesine önem veren bu kuşak başarı konusunda kendine güvendiği gibi sınırsız eğlence kültürünü de benimsemişlerdir. Statüye önem veren bu kuşağın marka algısıda yüksektir. 

Z Kuşağı

Kristal ve internet kuşağıda olarak tanımlanan Z kuşağı insanların büyük bir bölümü ellerinde telefon ve tabletlerle büyüdü. Hep online kalmak isteyen bu nesil, önceki bütün kuşaklara göre daha donanımlı, bilgili, araştırmacı, sonuç odaklı, yenilikçi, özgürlüğüne düşkün ve bireyseldir.

Sosyal alana çok ilgili olmasına rağmen derin duygusal yapıları vardır. El, göz, kulak becerileri ve koordinasyonu en yüksek olan kuşaktır. Aynı anda bir kaç işe konsantre olma özellikleri vardır.

Ekonomik özgürlükleri olmamasına rağmen ebeveynleri kadar söz hakkına sahiptirler.

Z kuşağının olumsuz yanları seçeneklerinin çok olması, çabuk sıkılmaları ve eğlenceyi ertemelemedeki yaşadığı zorluklardır.

Bu neslin ağzından en çok duyduğumuz cümleler internet/wi-fi şifreniz nedir, internetim yok,...gibi cümlelerdir.

Görüldüğü gibi kuşklar arası farklılıklar, bireylerin teknolojiye ilgilerini, meslek ve çalışma tercihlerini, sosyal hayattan ve liderden/siyasi partiden beklentilerini etkilemektedir.

Kuşakların birbirlerini daha iyi anlamaları ve kuşaklar arası çatışmaların en aza indirilmesi ancak etkili iletişim ile mümkün olabilir.

İletişim, hayatımızın en önemli parçasıdır ve  insanın kendini anlatması/ifade etmesi ve karşısındaki insanlara anlamlandırması için bir araçtır.

Siyasal iletişim ise; bir görüşün ya da organın, siyasal sistem içinde halkın güvenini almak ve iktidara gelmek için zamana ve konjektüre göre halkla ilişkilerden, propagandalardan, reklamlardan yararlanarak  yapmaya çalıştığı tek ve/veya çift yönlü bir iletişim çabasıdır.

 Sessiz kuşakla iletişim kurmak ve bu kuşağa güven sağlamak için doğup büyüdüğü zamanın koşullarını iyi irdelemek gerekir. Bu kuşak iletişimde emir komutaya saygı duyar, resmi olmaya ve yüzyüze iletişime inanır, sosyal muhafazakar ve geleneksel değerlerin vurgulanmasına önem verir bununla beraber parti ve lider söylemlerinde yurtseverlik, fedakarlık, ortak iyilik, takım oluşturma söylemlerini arar.

Bebek patlaması kuşağı yenilik ve demokrasi talep eden biraz daha siyasi bir kuşaktır. Siyasal anlamda bu kuşağa hitap etmek için, toplum içinde kaynakların paylaşımı, politika stratejileri ve demokrasi oluşumuna atıf yapmak gerekir. Bu kuşak yüzyüze iletişimi samimi bulur ve kişisel hizmete de önemser. Sosyal medyayı az da olsa kullanan bu kuşağa ulaşmak için, tv ile yüzyüze iletişimi aynı anda kullanmak iletişimi etkili yapacaktır.

X kuşağı sert bir politik dönem ve dünyada ekonomik zorlukların olduğu bir zamanda  doğup büyüdü. Siyasal olarak aktif olan bu kuşak  kendini sistemde hissetmek ister, statüye önem verir ve ekonomik rahatlık arar. İletişim aracı olarak yüzyüze iletişime önem verirler, televizyon izlerler ve dijital ortam ile sosyal medyada da aktifler. Kapı kapı dolaşıp reklam yapmak küçük hediyeler ve jestler yapmak bu kuşakla etkili iletişimi kolaylaştıracaktır.

Y kuşağı hem teknoloji ile büyümüş hem de teknolojinin gelişmesine şahitlik etmiş/etmekte olan bir kuşaktır. Dolayısıyla gelenekselliğe biraz soğuk ve interneti iyi kullanan bir kuşaktır. Bununla beraber otoriteye karşı saygıları azdır ve saygıyı hak edene vermek isterle, sisteme değil. Bu kuşak kulaktan dolma bilgilerin ötesinde araştırmak ister örneğin siyasal bir partinin/adayın internet sitesine girip projelerine bakmak ister. İletişim sürecinde, parti ve liderlerinin söylemleri ile kendilerini özdeşleştirmeleri durumunda lidere karşı bir samimiyet, yakınlık ve hayranlık duyacaklardır. Önceki nesillere göre televizyonu daha az kullanan bu nesil okumayı sever, interneti ve anlık bilgi alışverişini daha çok benimser.

Z kuşağı ise iletişim ve ulaşım kolaylığı ile yetişti/yetişiyor. Bu kuşak cebe sığan teknolojik araçlar sayesinde her an sözlü ve görsel bağlantı kurabilmektedirler. Teknoloji merkalısı olan bu kuşak için iletişim çok önemlidir ve hızlı(online-anlık) olmalıdır. Bir sorun olduğunda dijital ortamda onu sorumlusuna hemen iletecek ve hemen de cevap bekleycektir. Bu kuşak söylemlerden çok eylemlere  önem verir ve bu konuda ikna edilmesi zordur. Siyasi olarak sen benim sorunumu çöz, refahımı sağla seni hiç görmesemde olur zihniyetindeler.

Bu kuşağın önümüzdeki dönemde siyaseti ve siyasetin yapılış tarzını önemli ölçüde değiştireceği öngörülmektedir.

Sonuç olarak siyasal parti ve adayların kuşak farklılıklarını tanıması, iletişim tarzlarını bilmesi seçmenlerle daha iyi iletişim kurmasını sağlayacak ve gerek hizmet sunma konusunda gerekse siyasal rekabette üstünlük sağlayacaktır.

Yararlanılan Kaynaklar:

Çinkılıç, A.M. X ve Y Kuşağı Mensubu Öğretmenlerin Mesleki Etik Algılarının Karşılaştırılmasına İlişkin Bir Alan Araştırması. T.C. Hitit Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü. Yüksek Lisans Tezi. Corum,2018.

Divanoğlu, S.U. Siyasal İletişim Sürecinin Belirleyicileri. International Journal of Social Science Studies. 2017,s.399-415.

Erol, G. X,Y,Z Kuşağı Tüketicilerinin Satın Alma Davranışları Üzerine Bir Pilot Araştırma. T.C. Beykent Ünüversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü. Yükzek Lisans Tezi. İstanbul,2017.

Fidan, Z. Teknoloji ve Siyasal İletişim. Literatürk: Konya,2016

Göktaş, P., Çarıkçı, İ.H. Kuşakların Siyasal İletişim Kültür ve Liderlik Açısından Değerlendirilmesi. MAKÜ İktisadi ve İdari Bilimler Fakültesi Dergisi, 2015, Cilt,2, Yıl:2, Sayı:3,s.7-33.

Jafarova, F. X-Y Kuşağı Çalışanlarının İş Tatmini, Örgütsel Bağlılık ve İşten Ayrılma Niyetinin Karşılaştırılması: Beyaz Yakalı Çalışanlar Üzerine Bir Uygulama. T.C. İstanbul Aydın Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü. Yüksek Lisans Tezi. İstanbul,2018.

Kalaycıoğlu, E. Karşılaştırmalı Siyasal Katılma Siyasal Eylemin Kökenleri Üzerine Bir İnceleme. İstanbul Üniveritesi Yayınları. İstanbul, 1983.

Kalender, A. Siyasal İletişim Tekniği Olarak Canvassing ve Seçmen Davranışı Üzerindeki Etkileri, Selçuk İletişim Dergisi,2007, 5(1), s.144-155.

Mengi, Z. İş Başarısında Kuşak Farkı,2009. http://www.kigem.com/is-basarisinde-kusak-farki.html

Öz, Ü. XYZ Kuşaklarının Özellikleri ve Y Kuşağının Örgütsel Bağlılık Düzeyi Analizi. T.C. Atılım Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü. Yüksek Lisans Tezi. Ankara,2015.

Takao, Y. Again and Political Participation İn Japan: The Dankai Generation  in a Political Swing. Asian Survey, 49(5), 852-872.

Wiliams, K.C., Page, R.A. Marketing to the Generation . Journal of Behavioral Studies in Business,3, s.1-17.